Tomek Baran, Sabina Kałuża - CRASH
CRASH
21.01-18.03.2023
Gdy faluje blacha, a powietrze zbiera się w airbagach, ty już śpisz.
Maska została zdjęta i oparta o ciało, widać ci nieobecny silnik.
Wypukłe literki na klapie bagażnika układają się w słowo “kiedy”. Zaczynasz od niego zdanie, jest srebrne:
Kiedy faluje blacha, nie jestem temu przeciwne i robię z tego rytm.
Widzisz siebie jednocześnie z góry, od spodu i z każdego boku. Wyszłaś z ciała przez pogniecione drzwi. Poszedłeś spać we śnie.
Można palić gumy w łóżku, można otworzyć drzwi lodówki i wyciągnąć z niej sprzęgło. Domaga się tego czas, zwinięty w bagażniku. Czas rozproszkować kości, wrzucić bieg. Wsteczny?
Logo czasu obraca się na każdej feldze, firmuje powietrze w oponie i poduszce, do której w pośpiechu przykładasz głowę, żeby przyjrzeć się mu z bliska. Tutaj jesteśmy. W tej chwili. Crash. Zzzzdzzzzz
Prześcieradło jest blaszane, pofałdowane i zapocone olejem, ale czy można zastać pod nim ducha? Nie pukałbym w szybę po odpowiedź – tak robią gliny. Sabina Kałuża i Tomek Baran nie stawiają pytań i tym bardziej nie chcą na żadne odpowiadać. Robią we własnej gramatyce, za przydymioną szybą, pod którą łupie bas. Ogarniają materiał i widma na customowych trybach, wymijając binaryzm pytań i odpowiedzi. Wiozą moment, który niby przestał się wydarzać, ale ciągle działa. Możliwe, że “Crash” to zaczyn magazynu katastrof, którego powołania chciał w “Wypadku pierworodnym” Paul Virilio, chociaż w równej mierze można by uznać tę wystawę za flotę happy accidents. Dobra wiadomość jest taka, że trzeba to sobie rozkminić we własnym zakresie.
Sabina Kałuża urodziła się w 1996 roku w Krakowie. W 2022 roku ukończyła Wydział Malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Inspiracje czerpie z powypadkowych i porzuconych elementów karoserii samochodowych, z których głównie tworzy obiekty. W swoich pracach wykorzystuje m.in. lakiery samochodowe oraz inne materiały, takie jak drewno, plastik czy maty z włókna szklanego. Tworzone przez nią realizacje są eksploracją granic malarstwa. Dla artystki sama forma staje się treścią.
Tomek Baran urodził się w 1985 roku w Stalowej Woli, mieszka i pracuje w Krakowie. Dyplom uzyskał w 2010 roku na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Malarstwa. Tomek Baran w swojej praktyce artystycznej chętnie eksperymentuje z medium malarstwa, bada jego granice. Wykorzystuje różne materiały zarówno pod względem wykorzystywanych podłoży, rzeźbionych lub konstruaowanych krosien, jak również materiałów, które stosuje. Są to m.in. farby przemysłowe, różnego rodzaju emalie i lakiery. Istotnym zagadnieniem twórczości Tomka Barana jest przestrzeń rozumiana zarówno w ramach materialności obrazu, jak i relacji do otoczenia i widza. Zadebiutował w Galerii F.a.i.t. w 2008 roku podczas Akcji Rewaloryzacji Abstrakcji. Wystawy indywidualne jego prac odbyły się między innymi w Bunkrze Sztuki w Krakowie (2012), Galerii BWA w Olsztynie (2016), Centrum Aktywności Twórczej w Ustce (2015), Galerii Platan w Budapeszcie (2015) czy w Austriackim Forum Kultury w Warszawie (2014). Brał także udział w wielu wystawach zbiorowych w Polsce i za granicą takich jak: XVI Międzynarodowe Triennale Malarstwa ‘Nomadic Images’, Wilno 2016; A pudding that endless screw agglomerates, Instytut Polski, Berlin 2016; Artyści z Krakowa. Generacja 1980–1990, MOCAK, Kraków, 2015; Česko - polské hvězdy, Galeria Miroslava Kubika, Litomyśl, 2015; Czysta formalność, Galeria Labirynt, Lublin 2015; For Me, Abstraction is Real, Boccanera Gallery, Trento 2015; Polska sztuka dzisiaj, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Warszawa 2014. Jest laureatem stypendiów i rezydencji: 2010 roku odbył rezydencję w Montrouge, w 2012 otrzymał wyróżnienie międzynarodowej nagrody Strabag Artaward i odbył rezydencję w Wiedniu. W 2016 roku został stypendystą programu "Młoda Polska" Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.